Pek çok kimse "cihad" denildiğinde savaşı hatırlar. Halbuki, cihad ve
savaş kelimeleri, eş anlamlı değillerdir. Cihad, savaştan daha
kapsamlıdır. Allah yolunda yapılan savaş da bir cihad olmakla beraber,
her cihad savaş değildir. Kur'an-ı Kerîmde "iki grup arasında meydana
gelen silahlı çatışma" anlamında, "harp" ve "kıtal" kelimeleri ve
bunlardan türeyen kelimeler kullanılmıştır. (1)
Cihad-savaş farklılğına şu noktalardan bakabiliriz:
a-
"Kafirler ve münafıklarla cihad et !" (Tevbe suresi, 73; Tahrîm suresi,
9) ayetinin ilk muhatabı olan Hz. Peygamber (asm), kafirlere karşı
kılıçla savaşırken, münafıklara kılıç çekmemiştir. Resulullah'ın onlara
karşı cihadı, "had cezalarını uygulamak, nasihat etmek, onları ikna ve
ilzama çalışmak..." şeklinde olmuştur. (2)
b- "Kafirlere itaat
etme ve "onunla" büyük bir cihad yap!" (Furkan suresi, 52) ayetinde de
cihad-savaş farkını görmek mümkündür. Zira "onunla" ifadesiyle
kasdedilen, pekçok tefsirde ifade edildiği üzere Kur'an'dır. (3)
Kur'an'la yapılan cihadın, bir savaş değil, ikna veya ilzama yönelik
bir mücadele olduğu aşikardır. (4)
c- Savaşın emredilmediği
İslam'ın Mekke döneminde, cihaddan bahseden ayetler bulunmaktadır.
Mesela: "Uğrumuzda cihad edenlere, elbette yollarımızı gösteririz..."
(Ankebut suresi, 69)
"Rabbin, eziyete maruz kaldıktan sonra
hicret eden, cihad yapan ve sabredenlerledir. Rabbin, bu eziyetten
sonra onlara Gafur'dur, Rahîmdir" (Nahl suresi, 110). Bu ayetlerin
geçtiği Ankebut ve Nahl sureleri, Mekkî surelerdendir. (5)
d-
Peygamberlerden pek çoğunun fiilen savaşmamış olması da, cihad-savaş
farkını gösterir. (6) Şüphesiz her peygamber cihad yapmıştır. Ama, her
peygamber savaşmamıştır.
C.tesi Nis. 19, 2008 11:31 am