ALLAH AZZE VE CELLE YOLUNDA CİHADIN HACDAN FAZİLETLİ OLDUĞUN

ALLAH AZZE VE CELLE YOLUNDA CİHADIN HACDAN FAZİLETLİ OLDUĞUNA DAİR



Ebu
Hureyre'den rivayet edilen hadis daha önce geç­mişti:Rasulullah'a
(s.a.v.) hangi amel daha efdal (iyi) dir? so­rulu.Allah'a ve Rasulüne
imandır." buyurdu. Sonra han­gisi? diye sorulunca:Allah yolunda
cihadtir."buyurdu. Sonra hangisi? diye solunuca,Makbul haçtır."
buyurdu.Maiz'in hadisi de geçmişti ki orada cihad mertebesinin hacdan
daha üstün olduğu açıkça ifade edilmiştir.

209- Adem b. Ali,
İbni Ömer'den şöyle dediğini işittim: Allah yolunda (yapılan) bir sefer
elli hacdan daha efdaldir.'' İbni Mübarek Süfyan'dan Süfyan da ondan
rivayet etmiş.Said b. Mansur Sünen'inde Ebu'l-Ahvas'dan,
Ebu'I-Ah-vas'da oıdan rivayet etmiş. İbni Ebi Şeybe de Vaki'den o da
Süfyan'dan Süfyan da ondan rivayet etmiş.[1]Bu hwTıs mevkuftur.
Senedleri ise sahihtir. Şu da söyle­nebilir. Bu tür şeyler görüş ve
ictihad babından değildir. Ol­sa olsa mcrfu yolla söylenmiş bir şeydir.

210- Amr b. el-Esved Ömer'in şöyle dediğini rivayet eder: "Hacca dikkat ediniz (yerine getiriniz.) O Allah'ın em-

rettği
salib bir ameldir. Cihada gelince, ondan daha efdal-dır.[2] İbni Ebi
Şeybe sahih bir isnad ile rivayet etmiş. Bu hadis de. mevkuftur.

211-
İsmail b. Hasan'dan rivayet edilmiş. Muaz b. Cebel gaza yapmak istedi.
Hayvanının hazırlanmasını istedi ve se­fere çıktı. Sonra yine ona
emretti ve ondan indi. Bunun üzerine Muaz b. Cebel şöyle dedi: "Bu on
hacdan daha ef-daldır." Bunu Şifa'us-Sudur'da zikretmiş.

212-
Yine onda Yahya b. Eyyub'dan Rasulullah'in (s.a.v.) şöyle dediğini
zikretmiş:Allah yolunda gaza edenin mukim ve evinde otu­ran kişiye göre
yetmiş kat eciri var. Haccın da gaza eden kişinin ücretinin yarısı,
umre yapan için de hac yapanın ücretinin yarısı vardır."Müellif -Allah
onu affetsin- der ki: Tüm bu hadisler mutlak cihadın mutlak hacdan daha
faziletli olduğunu gös­terir. Başka hadisler de cihadın devamlı nafile
hacdan daha hayırlı olduğunu ve Haccet'ul-İsIamm da cihadtan daha
fa-zileli olduğuna varid olmuştur. ,Zahirde cihdafarz-ı kifaye
olduğunda Haccet 'ul-İsIam on­dan daha faziletli olur. Ancak cihad
farz-ı ayn olduğunda o zaman mutlak surette Haccet'ul-İslam'dan daha
faziletli (efdal) olur. Çünkü bu durumda cihadı hemen yapmak va­ciptir
de ondan. Haccı daha efdal sayan hadisleri de böyle hamletmek lazımdır.
Yine de en iyi bilen Allah'tır.

213- Bu hadislerden bir tanesi şudur: Abdullah b. Ömer Rasulullah'm (s.a.v.) şöyle buyurduğun rivayet etmiş:

"Hac
yapmayanın (yaptığı ilk) haccı on gazadan, ha­cı olduktan sonra gaza
yapanın gazası on hacdan daha hayırlıdır.[3]Taberani ve Hakim rivayet
etmiştir. Hakim "Buhari'in şartlarına göre sahihtir" der.

214- O
hadislerden bir tanesi de şudur:Ebu Davud mürsel hadisleri arasında
Mekhul'dan riva­yet etmiştir:Tebük seferinde hac için Rasulullah'dan
izin almak is­teyenler çoğaldı. Bunun üzerine Rasulullah şöyle
dedi:Hacı olananin gazası kırk hacdan daha hayırlıdır.[4]

215-
İbni Abbas'dan Rasulullah'ın (s.a.v.) şöyle buyur­duğu rivayet
edilir:Bir hac kırk gazadan ve bir gaza kırk hacdan daha
hayırlıdır.'Diyor ki: "Adam İslam haccını yaptıktan sonra yapaca­ğı bir
gaza kırk hacdan daha hayırlıdır. İslam haccı (Hac-cet'ul-îslam) ise
kırk gazadan daha hayırlıdır. Hadisi Bez-zar rivayet etmiş ricali
sikadır. Anbese b. Hubeyre'yi de İbn Hibban sika görmüş (saymış.)Enes
b. Malik'ten rivayet edilmiş. Rasulullah şöyle bu­yurmuş:İslam haccmdan
sonra Allah yolundaki bir gaza bin hacdan daha efdaldır.[5]Hadisi İbni
Asakir rivayet etmiş.

216- Abdurrahman b. Ganam el-Aşsi'nm
şöyle dediği nakledilmiş:Gazadan önceki (bir) hac on gazadan daha
hayırlı, hac­dan sonraki gaza da seksen hacdan daha hayırlıdır." İbni
mü­barek bunu mevkuf olarak rivayet etmiş, ricali de sikadırlar.
Abdurrahman b. Ganam Rasulullah (s.a.v.) döneminde müs-lüman olmuş.
Muaz'a arkadaş olmuş. Bazıları da Cafer ile Habeşistan'a hicret
ettiğini söylemiştir.[6] Yine de en iyisi­ni Allah bilir.

217-
Enes b. Malik'in şöyle dediği nakledilmiş:Hac yapmış olanın Allah
yolunda yapacağı bir gaza on hacdan daha iyidir.[7] İbni Ebi Şeybe
rivayet etmiş. Bu da mevkuftur.

218- Ebu'i-Aliye'den
nakledilmiş: Bir haccın yüz gaza­dan bir gazanın da yüz hacdan daha
hayırlı olduğu söylenir­di.[8]Said b. Mansur Süneninde sahih bir isnad
ile rivayet et­miş.Alimler tabiinin"denilirdi" sözünün maruf olduğu
üze­re merfu oluşu ifade eder mi? etmez mi? diye ihtilaf et­mişler.[9]

219-
Kab'den nakledilmiş: İslam haccmdan sonraki bir gaza bir milyon hacdan
daha hayırlıdır." Bunu Şifa'us-Su-dur'da zikretmiştir.Müellif -Allah
onu affetsin- der ki: Geçtiği üzere (ciha­dın fazileti ile ilgili
dereceleri ifade eden hadisler farklılık arz etmiştir. Eğer bazılarının
sıhhatim göz Önüne alarak onunla ihticac yapılırsa buna itimad edilir.
Yoksa, bu fark­lılık, gaza edenlerin; niyet, gaye ve güzel amellerine
bağlı olarak farklı (dereceler) arzettiklerine bağlıdır. Onlardan
ki­milerinin gazası on hacdan daha hayırlı iken, kimilerinin de kırk
hacdan daha hayırlıdır. Yine buna bağlı olarak daha da artabileceği
gibi, daha da azalabilir. Yahut farklılık cihadın yapıldığı vakit
itibari iledir. Ayrıca cihadtaki maslahatın hac­cın maslahatından daha
iyi olduğunu tercih etmek itibariy­ledir de. Yine de en iyi bilen
Allah'tır.

220- Şifa'us-Sudur'un sahibi Dirar b. Amr'dan şunu
nakleder: Dirar b. Amr:Cihad bölgesinde ikâmetim uzun sürdü. Bu arada
ben de haca iştiyak duydum ve Beyt (ulah) e yakin oturmak istedim,
ardından hac için hazırlığımı yapıp kardeşlerimle vedalaş­maya geldim.
İshak b. Ebi Ferve'ye de vedalaşmak için geldim. Bana:Ya Dirar nereye
böyle" dedi.Hacca" dedim.Cihad hakkındaki düşünceni zayıflatan nedir?"
deyin­ce,Hayır! Sadece cihad yerinde (beldesinde) ikametim uzadı. Haccı
sevip o eve komşuluk yapmak istedim." dedim. Bana dedi ki:

"Sevdiğine
bakma ya Dirar! Allah'ın sevdiğine bak ey Di­rar b. Amr! Rasulullah'ın
(s.a.v.) bu evi sadece bir defa hac ettiğini, Allah'a kavuşuncaya kadar
da gaza ettiğini öğrenmedin (bilmedin) mi?Ey Dirar b. Amr! Hacc
ettiğinde, haccmın ve umrenin ec­ri sanadır. Ama murabıt veya mücahit
olduğunda veya müs-lümanların namusunu koruduğunda bu evi de yüz bin
defa-hac edenlerin hac ve umre sevapları kadar sana da olur. Ayrıca
senin için Allah'ın Adem'i yaratmasından sur'a üfü-rüîeceği zamana
kadar ki mümin erkek kadın sayısı kadar ecir vardır. Çünkü kim son
müslümana yardım ederse, ev­veline ve ahirine yardım etmenin ecri
vardır. Yine ona Al­lah'ın Adem'i yaramasından sur'a üfürülünceye kadar
geç­miş gelecek müşrik erkek kadın sayısı kadar ecir vardır. Çün­kü son
müşrikle cihad eden; ilk ve son müşrikle savaşmış olur. Yine onun için
Allah'ın indirdiği Tevrat; İncil, Zebur ve Kur'an'ın harfleri sayısı
kadar ecir vardır. Çünkü sen nu­runun sönmemesi için Ruhullah için
cihad ediyorsun.Ey Dirar b. Amr! Nübüvvet derecesine alimlerin ve
mücahidlerin derecesi gibi hiçbir kimsenin yakın olmadığın bil­miyor
musun?" Dedim ki;Allah sana rahmet etsin- bu nasıl oluyor?" Dedi ki:
"Çünkü alimler nebilerin getirdiklerini Allah'ın yerinde ve kullarında
hakim kılmak görevini yapar. İnsanları Allah'a götürürler. Mücahidler
de, nebilerin Rab'den getirdiklerini nurunun sönmemesi için tevhidini
(yaymak) ikame etmek, Allah'ın kelimesinin en üstün olması,
kafirlerinkinin de en aşağılık olması için çaba gösterirler. Veya
hadiste geldiği gi­bi..." Dirar:İçimdeki hac niyetini terkettim ve
Allah'a ulaşınca (ölünce) ya kadar cihad bölgesinde kaldım." dedi.



[1]
İbni Mübarek Kitab'ul-Cihad: 2/186; Said b. Mansur Sünen,
Kitab'ul-Cihad: 3/3/144; İbni Ebi Şeybe Musannef, Kitab'ul-Cihad: 5/304.

[2] İbni Ebi Şeybe el-Musannef: 5/30-311.

[3]
Hadiste Leys'in katibi Abdullah b. Salih var. Abdulmelik b. Şu-ayb b.
Leys "o sika, güvenilirdir" derken başkası da onu zayıf görmüş.
Mecma'uz-Zevaid: 5/28; Ancak bunu Müstedrek'te görmedim.

[4] Merasil'u Ebi Davud fi fadlı'l-Cihad s: 33; Said b. Mansur Sünen Babu Fadl'ıl-Cihad; 2/3/144.

[5] Keşfui-Estar Kitab'ul-Cihad: 2/258.

[6] Kitab'ul-Cihad: 2/187. Hadisin senedi şahindir.

[7] İbni Ebi Şeybe Musannef Kitab'ul-Cihad: 5/303-304.

[8]
Bunun mursel merfu kabilinden olduğu söylenmiş. Kimisi de mevkuf
kabilindendir demiş. İbni Ârabİ "İçtihadın yapılamayacağı alan­lar
merfu hükmündendir" demiş. Bakınız Sahavi Feth'ul-Muğis:
1/120-121,125-126.

[9] Said Sünen Kitab'ul-Cihad: 2/3/143.